بررسی چگونگی استفاده از داستانهای شاهنامه در برنامه ی درسی فلسفه برای کودکان

بررسی چگونگی استفاده از داستانهای شاهنامه در برنامه ی درسی فلسفه برای کودکان

استاد راهنما: دکتر یحیی قائدی

استاد مشاور :دکتر حسین بیات

دانشجو :علی حمیدی

چکیده:

در این تحقیق به“ بررسی چگونگی استفاده از داستانهای شاهنامه در برنامه ی درسی فلسفه برای کودکان“ پرداخته شده است. در این پژوهش با توجه به اینکه استفاده از داستان برای به چالش کشیدن تفکر از دیرباز مورد توجه بوده است به طوری که طی چند دهه اخیر یکی از ابزارها و راههای اصلی برای تشویق کودکان به اندیشیدن در حوزه آموزش فلسفه به کودکان، استفاده از داستان هایی بوده که مورد علاقه کودکان است. سعی شد تا این برنامه در غالب داستانهای بومی ایران قرار بگیرد و از آنجایی شاهنامه ی فردوسی دارای منبع غنی ای از داستانهایی است که به نظر می رسد برای استفاده در این برنامه مناسب باشد در این تحقیق به بررسی داستانهای این اثر بزرگ پرداخته شد .پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوالات می باشد :شاخصهای انتخاب داستانهای شاهنامه برای استفاده در برنامه ی فلسفه برای کودکان چیست؟ ، باتوجه به این شاخصها چه داستانهایی از شاهنامه برای برنامه ی فلسفه برای کودکان مفید است؟ و در آخر اینکه برای استفاده از داستانهای شاهنامه چه تمرینها ،فعالیتها و طرح بحثهایی لازم است.روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش از نوع تحلیل محتوای کیفی ومفهومی می باشد . برای انجام این پژوهش ابتدا با مراجعه به منابع مختلف و پس از گرد آوری مطالب مختلف درباره فلسفه برای کودکان و نقش داستان در آموزش آن به سوالات تحقیق پرداخته شد .در پاسخ به سوال اول شاخصهای انتخاب داستان برای برنامه ی درسی فلسفه برای کودکان دسته بندی و سازماندهی شد و شاخصها در سه مجموعه ی شاخصهای فلسفی ، ادبی و تربیتی قرار گرفت و به مواردی چون :تفکر برانگیز بودن ، مبهم بودن و داشتن موضوعی فلسفی به عنوان شاخصهای فلسفی اشاره شد و در قسمت شاخصای ادبی به شاخصهایی چون: جذابیت،قابل فهم بودن برای کودکان و بهره بردن از عنصر تخیل اشاره شد ودر نهایت از شاخص هایی که جنبه ی تربیتی و روانشناسی دارند ، به موارد متناسب بودن با ویژگی ها و نیاز دانش آموزان سازگار بودن با مسائل تربیتی جامعه و خانواده ها قابل استفاده بودن در دروس مختلف اشاره شد. سپس در پاسخ به سوال دو داستانهایی از شاهنامه گزینش شد و هر یک از آن داستانها از لحاظ دارا بودن این شاخصها مورد ارزیابی قرار گرفت .که آیا این داستانها شاخصهای لازم را برای استفاده در برنامه فبک دارند یا نه؟ و درنهایت در پاسخ به سوال سه و بعد از مشخص شدن داستانهای مناسب سه داستان از داستانهای شاهنامه انتخاب شد و سپس راهنمایی برای استفاده از این داستانها در برنامه ی فلسفه برای کودکان تدوین شد.

و در پایان ،پس از پاسخ دادن به سوالات تحقیق و پس از بررسی شاخصهای انتخاب داستانهای شاهنامه برای برنامه ی درسی فلسفه برای کودکان به این نتیجه رسیده شد که داستانهای شاهنامه از قابلیت لازم برای استفاده در برنامه ی فلسفه برای کودکان برخوردار می باشند و اگر درست باز نویسی شوند می توانند بخشی از داستانهای بومی ایران را در زمینه برنامه درسی فلسفه برای کودکان فراهم کنند.

کلید واژه ها :

فلسفه برای کودکان – شاهنامه- کتاب راهنما – شاخص–چگونگی

Philosophy for children – Shahname – handbook-index– way of using