جلسه ششم کارگاه پاییز ۹۳

گزارش جلسه ششم کارگاه آموزش فلسفه به کودکان

کارگاه با حضور خانم ها :مونا،شیرین ،نسرین ، مانیا ،سمیه ۲ ،راضیه ، لیلا ، سمیه ۱ ،زهره ، افسانه ، مریم ،و آقایان : مهدی و رضا در ساعت ۵/۹ شروع شد و خانم الناز از ساعت ۱۲ به گروه ملحق شدند.

قسمت ابتدایی کارگاه توسط سرکار خانم رمضا نی اداره شد.

خانم رمضانی سئوالی مطرح کردند و پاسخ های زیر توسط اعضا داده شد که روی وایت برد نوشته شد:

” از کجا بفهمیم گفته ای غلط است “

مونا : تجزیه و تحلیل مفاهیم ۱۰ رای

شیرین : تحقیق در آن حوزه ۱۰ رای

مانیا : راه تجربی و منطقی ۹ رای

سمیه ۲ : پرسیدن از فرد قابل اعتماد ۸ رای

راضیه : با ارجاع به منبع موثق به درستی آن پی می بریم ( که به درستی آن اطمینان داریم ) ۷ رای

لیلا : مراجعه به منبع علمی ۷ رای

سمیه ۱ : از یک معیار سنجش استفاده می کنیم ۳ رای

زهره: در باره ی آن فکر کنیم ۹ رای

مریم : می پرسم تا قانع شوم ۱۰ رای

مهدی : بررسی ماده و قاعده ی سخن ۱۰ رای

افسانه : ابتدا وقتی با مشاهدات عینی ما تطا بق نداشته باشد ۸ رای

رضا : با استفاده ار روش و نظریه ی مناسب  7 رای

پس از بررسی پیوند جمله های فوق و هم پوشانی ،جمله های یکسان حذف و در مورد بقیه جمله ها بحث شد و هر یک از اعضا نظرشان را در باره جمله های فوق اظهار کردند.

پس از تنفسی کوتاه خانم رمضانی برگه هایی تحت عنوان ” تمرین مغالطات ” به حاضرین دادند.مریم سئوال کردند چرا قبل از شروع هر فعالیت در باره ی آن توضیح نمی دهید خانم رمضانی گفتند: اگر توضیح داده شود شما صرفا آموزش می گیرید در حالیکه با این روش شما وادار به فکر کردن می شوید.

در تمرین مغالطات ابتدا به همه چند دقیقه فرصت داده شد تا تمرین را به تنهایی حل کنند و سپس جمله ها به ترتیب خوانده شد و هریک از افراد نام مغالطه و همچنین توضیح و کاربرد آن مغالطه را پیشنهاد دادند تادر نهایت برای نام هر مغالطه مناسب ترین و صحیح ترین نام نوشته شد .

۱-از ۱۰۰ نفر اول رتبه های برتر کنکور بیش از ۷۰ نفردر آزمون های آزمایشی شریف شرکت کرده اند. ( مغالطه بزرگنمایی )

۲-همه ی مردم همین را می گویند.( شیوه ی مردم ساده یا مغالطه مردم )

۳-فلانی می گوید ۲۰ تومان طلبکار است اما بدهکار می گوید ۱۰ تومان . پس حقش ۱۵ تومان است . ( مغالطه میانه روی یا حد وسط

۳- حراج لوازم خانگی از ۵% تا ۵۰% تخفیف ( مغالطه بزرگنمایی )

۴-کمک دندان پزشک تجربی ( مغالطه کوچکنمایی)

۵-به نظرم آدم متقلبی هست از چهره اش کاملا معلوم است ( مغالطه بستن راه استدلال)

۶-نظریات سیاسی فلانی درست است چون پزشک متخصصی است .(توسل به مرجع کاذب )

۷-همه ی دوستداران ورزش و سلامتی اختصاص دادن چنین بودجه ای به ورزش را تایید می کنند.(مسموم کردن چاه )

۸- یا با ما یا با تروریست ها ( مغالطه ی اجبار یا ذوالحدین )

۹- آزادی حق همه است ( مغالطه هیاهو )

۱۰-محقق و نویسنده بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب و مقاله ( مغالطه بزرگنمایی )

۱۱-هر بچه مدرسه ای می داند سفید پوستان با هوش تر از سیاهپوستان هستند.( مغالطه ی بچه مدرسه ای یا عقل سلیم )

۱۲-پبشنهاد من برای زمان کلاس روزهای جمعه است به نظرم همه ی آدم های فهمیده هم همین نظر را دارند. ( مغالطه ی عقل سلیم )

۱۳- من فقط نیم نمره کم دارم . نمره ام شده ۹ و نیم . اگر فقط نیم نمره به من اضافه شود پاس می شوم. ( مغالطه ی کوچک جلوه دادن )

۱۴-پاپ وقتی وارد فرودگاه لندن شد در جواب خبرنگاری که از او پرسید آیا قصد دارد در لندن به کلوپ های شبانه و میکده ها برود؟ وی با تعجب پرسید : آیا در لندن کلوپ شبانه و میکده وجود دارد ؟ صبح فردا تیتر روزنامه ها چنین بود: اولین سوال پاپ هنگام ورود به لندن : آیا در لندن کلوپ شبانه و میکده وجود دارد ؟ ( مغالطه ی نقل قول ناقص )

۱۵-فلانی شجاع است پس نظریات سیاسی اش هم درست است .( توسل به مرجع کاذب )

۱۶-اینجا وسط زمین است اگر قبول نداری متر بردار و اندازه بگیر( طلب برهان از مخالف )

۱۷-تا حالابیش از ده نفر مکقاله ی شما را نقد کرده اند آیا این دلیل کافی برای رد نظریات شما نیست ؟( مغالطه ی پهلوان پنبه )

۱۸-این مقاله ارزش خواندن ندارد . نویسنده آن چندین بار به خاطر جرایم مختلف دستگیر شده است . ( مغالطه توهین )

۱۹- اینکه انسان ها میل به برتری و رقابت دارند ، چیز عجیبی نیست زیرا میل به برتری امری ذاتی است که در همه انسانها وجود دارد و در شرایط متفاوت با تلاش برای پیروزی خود را نشان می دهد . ( مغالطه ی خلط علت و دلیل یا وادار کردن به پذیرش موضوعی )

۲۰- آیا پول هایی که دزدیده ای خرج کرده ای ؟ یک کلمه جواب بده ، آره یا نه ؟ ( مغالطه ی سئوال مرکب )

۲۱-حب الذات مفطور و از جبلیات و منتج به صیانت الذات است . ( مغالطه کور کردن با علم )

۲۲-باید مثل فلانی درس بخوانی تا موفق شوی . اما فلانی که درس نمی خواند ! ( مغالطه ی مناقشه در مثل )

۲۳- یک منکر داروینیسم در پاسخ به یک طرفدار داروینیسم که می گفت ما از نسل میمونیم گفت : از سمت پدر میمونید یا از مادر ؟ ( مغالطه ی تمسخر )

۲۴ – فلانی در شرکت مهمی کار می کند . پس باید آدم مهمی باشد . ( مغالطه ی تقسیم یا انتقال یا قیاس )

پس از این تمرین خانم رمضانی از ما خواستند در یک جمله مغالطه را تعریف کنیم .

رضا:قاطی کردن دوغ و دوشاب

مهدی :اشتباه در ماده و قاعده ی سخن

مریم:حرف غلطی که مفهوم را با پیچاندن به صحت نزدیک می کند.

افسانه :گزاره ای است برای قانع کردن طرف مقابل

سمیه: گزاره ای است دارای ظاهر و معنایی متفاوت

راضیه: درست جلوه دادن امر نادرست با استفاده از ابزار کلمات

مانیا : اقناع مخاطب با فریب

نسرین : مهارت به اشتباه انداختن با ظاهری موجه

شیرین : کژتابی در سخن

مونا : گزاره ای که در آن یک ادعا برای اثبات از دلایل غیر واقعی استفاده می کند.

در پایان این بخش کتاب مغالطات از علی اصغر خندان برای مطالعه بیشتر نیز معرفی گردید. خانم رمضانی از همه خواستند تا احساس خود را راجع به ایشان بگویند. که اکثر قریب به اتفاق از احساس آرامش و یادگیری خوب و احساس اطمینان و استادی مسلط و تسهیلگری همراه نام بردند. همچنین با تشکر از خانم سحر سلطانی که در این کارگاه حضور داشتند.

قبل از شروع ساعت ناهار آقای دکتر قائدی تشریف آوردند و در بخش پایانی و بیان احساس در کلاس بودند.

در قسمت اول از کارگاه خانم مانیا یک فیلم کوتاه پخش کردندکه گروهی از والدین و کودکانشان را در یک آزمون نشان می داد.در این آزمایش از آنها خواسته شده بود از هر تصویری که مشاهده می کنند تقلید کنند. مانیا از ما خواستند در گروه های دو نفره و با مشورت یک جمله در باره فیلم بنویسیم و برا ی گروه خود یک نام بگذاریم.

گروه ما: آدم بزرک ها تابع پیش فرض های ذهن خود هستند. ۹

گروه آینه : کودکان انعکاس دهنده حقایق هستند.۸

گروه رم : پیش فرض ها بر نوع دید انسان تاثیر می گذارد.۹

گروه سمیتان :نگاه کودکان به دنیا همان چیزی است که می بینند.۹

گروه زل :کاش مثل کودکان تحت تاثیر القائات هیجانات قرار نگیریم .۴

گروه روشا :کودکان در اصل انسانیت تفاوتی نمی بینند . ۷

مانیا سپس گفت می خواهیم از بین جملات فوق بحث برانگیز ترین جمله را انتخاب کنیم .و رای گیری شد ودر نهایت از بین سه جمله که ۹ رای داشتند جمله ” نگاه کودکان به دنیا همان چیزی است که می بینند ” مورد بحث قرار گرفت .

رضا: کودکان علاوه بر مشاهدات عینی تخیل ، داوری و پیش فرض هم دارند.

لیلا: ممکن است القائات بزرگترها را هم داشته باشند.

سپس از همه خواسته شد تا جمله ی بهتری به جای جمله ی انتخاب شده گروه سمیتان بگویند.و سه جمله گفته شد.

اما در نهایت فرصت مانیا به پایان رسید و مانیا از کلاس خواست تا هر یک چیزی را که یاد گرفته ایم بگوییم.

آقای دکتر قائدی از ما خواستند مهمترین قوت و ضعف مانیا رایادداشت کنیم .

فعالیت بعدی اجرای کارگاه توسط خانم سمیه۲ بود . ایشان شعر گرگ خیره سر از فریدون مشیری که با صدای خود فریدون مشیری ضبط شده بود پخش کردند. و از ما خواستند مهمترین سئوال فلسفی که از این شعر به ذهن ما می رسد را یادداشت کنیم. سئوال های فلسفی عبارت بودند از:

مانیا: آیا تشبیه بدی های انسان به گرگ ضایع کننده حقوق حیوانات نیست ؟ ۵

نسرین :چرا باید از لذات دنیایی بگذریم ؟۴

افسانه :وقتی فکر می کنم گرگ درونم را کشته ام ، آیا واقعا کشته ام ؟۴

مهدی : چرا در وجود بشر چیزی است که می خواهد او را از راه کمال باز دارد؟۸

مریم :انسان چه شکلی است ؟۴

رضا : گرگ انسان صفت ذاتی اوست یا محصول جامعه ؟۸

شیرین :اساسا چرا باید در وجود انسان ها گرگی باشد؟۷

مونا: انسان مشخصا چه چیزی را باید در درون خود بکشدکه در اینجا به گرگ تشبیه شده است .۷

سمیه : چرا ذات انسان گرگ است ؟۴

زهره : چرا از میان حیوانات نفس انسان را به گرگ تشبیه کرده است ؟۴

لیلا : راه مبارزه با این آقا گرگه چیست ؟۴

الناز :مهمترین وظیفه ی انسان چیست ؟ ۴

راضیه : نفس چیست ؟ ۵

در مرحله ی بعد سمیه از کلاس خواست راتا به جمله ها رای بدهیم. در نهایت دو جمله رضا و مهدی باقی ماند و از بین آنها جمله رضا بیاقی ماند . سمیه سئوال کرد به نظر شما با این جمله چه کار می شود کرد ؟ و در نهایت تصمیم گرفت که هر فرد یک پاسخ به سئوال رضا بدهد.

راضیه: انسان محصول جامعه است چون در آغاز زندگی گرگی در او دیده نمی شود . در باره ی این جمله بحث شد و در نهایت پذیرفته نشد.

مونا:برای انسان ذاتی وجود ندارد اما خوی وحشیگری بصورت بالقوه وجود دارد که در جامعه بالفعل می شود.نسرین با این جمله مخالفت کرد که ذات همان بالقوه است .

در این موقع استاد آقای دکتر قائدی توضیح دادند که چگونه می توان بحث ها را در کلاس هدایت کرد و فضای کلاس و بحث ها را حفظ کردو باید مراقب بود که همه ی اعضا کلاس فعال باشندو پیشنهاد کردند که می توان در انتها از اعضا خواست تا هر یک دوباره جمله ای بگویند تا جمع بندی شود و کلاس که برای دقایقی از دست رفته دوباره جمع شود و یا بعبارتی پرانتز های باز شده بسته شوند.

در انتها از همه خواسته شد تا در برگه خود برای سمیه ۲ قوت و ضعف بنویسند.

در فعالیت سوم خانم مریم یک داستان خواندند و از اعضا خواستند هر چه سئوال به ذهنشان می رسد یادداشت کنند.

سپس از ما خواستند از بین سئوال هایمان بهترین سئوال را انتخاب کنیم .تعدادی از اعضا بهترین سئوال خودرا مطرح کردندو روی تخته نوشته شد.

۱-سمیه ۲: چرا آرش دوست داشت بزرگ شود.

۲-مونا: در ذهن آرش چه می گذشت؟

۳- شیرین : اسم داستان چه بود ؟

۴-زهره : چرا آرش فکر می کرد بزرگ شدن یعنی بازی نکردن ؟

۵- افسانه : بزرگ شدن یعنی چه ؟

۶- الناز : چرا کسی رابه این دنیا می آوریم؟

سپس سئوال شد آیا این سئوال ها خوب هستند؟ و خواسته شد به سئوال های خوب رای بدهیم.

در این موقع به علت کمبود وقت و مشکل پیش آمده در کلاس و تلاقی با وقت استراحت وقفه ای در کار پیش آمد و در انتها استاد پیشنهاد کردندکه مریم می توانست با این فعالیت به این هدف برسد که معیارهای سئوال خوب چه چیزهایی هستند و از ما خواستند که یک قوت و یک ضعف فعالیت مریم را نیز ثبت کنیم.

در انتها استاد جدولی روی تخته کشیدند و آن را به سه قسمت تقسیم کردندو هر قسمت را به یکی از افرادی که فعالیت کارگاهی داشتند اختصاص دادندو قسمت هر فرد را نیز به دو قسمت نقاط ضعف و نقاط قوت تقسیم کردند و از ما خواستند تا سه نفر ی به پای تخته آمده و نظرمان را در باره ی نقاط قوت و ضعف هریک از سه نفر بنویسیم و در انتهای این فعالیت مطالب نوشته شده توسط اعضا یکی یکی خوانده و توسط همه کلاس بررسی شدو برخی نکات آن حذف گردید و نظر خود افراد مجری را نیز جویا شدند . و در نهایت با توافق کلاس لیست قوت و ضعف فعالیت ها ی سه نفر تهیه شد.

سپس استاد یادداشت های خود که در حین انجام فعالیت نوشته بودند را خواندندو توصیه ها و آموزش هایی به هریک به تناسب نقاط ضعفشان ارائه دادند.

نقاط قوت مانیا:شوق و اشتباق برای انجام کار،انعطاف پذیری، فیلم و موضوع خوب وتوجه به همه،صورت خوشحال اعتماد به نفس، به عنوان اولین نفر خوب بود.

نقاط ضعف مانیا:مدیریت وقت ، عدم پردازش جملات ، پراکندگی در بحث، ریتم کند کلاس ، عدم کلاس داری خوب ، عدم نظم منطقس و رسایی و گویایی جملات

نقاط قوت سمیه ۲:شور بحث و موضوع جالب، اجرای خوب و خط خوب ، شروع خوب ، انتخاب موضوع خوب و مناسب ، ایجاد انگیزه ، ارتباط خوب با مخاطب

نقاط ضعف سمیه ۲: عدم کنترل ، نگرانی نابجا ، تکرار نقاط ضعف نفر قبلی ، عدم تسلط به موضوع ، عدم اعتماد به نفس در ادامه ی بحث ، سردرگمی، اضطراب و از دست دادن کلاس ، انتقال استرس به کلاس، مشخص بودن نگرانی در چهره، باور نداشتن خود

نقاط قوت مریم :بحث کیفی و محتوایی بود تا کمی ، بیان قاطع، خوش اخلاقی و خوشرویی، شروع مناسب ، شوخ طبعی و جذاب ،اداره و کنترل کلاس ، راسخ بودن ، روش مناسب و عالی ، اقتدار،راحت بود، آرامش

نقاط ضعف مریم: به چالش نکشیدن ،عدم اداره ی منسجم تر کلاس ، ابتدا چندان دمکراتیک نبود، عدم انسجام فکری ، هیجان کم موضوع ، توناژ صدایش تغییر نمی کرد،عدم اقتدار در کلاس ، عکس العمل نامناسب در مقابل صحبت ها

^{نسرین مصدق پور}