اساتید راهنما: دکتر عبداله شفیع آبادی، دکتر یحیی قائدی
اساتید مشاور: دکتر علی دلاور، دکتر معصومه اسماعیلی
دانشجو: هما رضایی
دانشکده علوم تربیتی و روان شناشی دانشگاه علامه طبا طبایی
تاریخ دفاع ۲۸٫۱۱/۹۲
این پژوهش با هدف تعیین برازش مدل معادلات ساختاری تغییر نگرش نسبت به مصرف مواد مخدر بر مبنای مؤلفههای هوش هیجانی و فلسفه برای کودکان و تعیین میزان اثر بخشی برنامه مبتنی بر مدل در تغییر نگرش نسبت به مصرف مواد مخدر در دختران نوجوان دبیرستانی انجام شد. به منظور تدوین مدل، نمونهگیری در مرحله اول به شیوه خوشهای چند مرحلهای تصادفی انجام شد و از ۸۰۰ دانش آموز دبیرستانی واقع در مناطق ۲، ۵، ۱۳، و ۱۶ آموزش و پرورش، دادهگیری با پرسشنامههای آزمون هوش هیجانی بازنویسی شده ویژه نوجوانان، تفکر انتقادی، تفکر مراقبتی، تفکر خلاق، استدلال نیوجرسی، نگرش به مصرف مواد مخدر انجام شد. از این تعداد، ۶۱۸ پرسشنامه به طور کامل پاسخ داده شده بود. پس از پردازش آماری، ضرایب مسیر در مدل معادلات ساختاری نهایی تعیین شد. تنها متغیری که در این مدل رابطه معناداری با نگرش نسبت به مصرف مواد نداشت، تفکر خلاق بود. بنابراین به دلیل نداشتن ارتباط معنیدار، در مرحله طراحی برنامه مبتنی بر مدل پیشنهادی این پژوهش، متغیر تفکر خلاق از این برنامه حذف گردید. پس از اینکه برنامه طراحی شده به تأیید متخصصان رسید، مرحله دوم پژوهش در یکی از دبیرستانهای دخترانه منطقه ۲ آموزش و پرورش، انجام شد. سپس با اطلاع رسانی از داوطلبین شرکت در دوره ثبت نام شد. از میان دانش آموز ثبت نام کننده، پرسشنامه نگرش به مصرف مواد اجرا شده و از این میان ۲۶ نفر برگزیده و در دو گروه آزمایش و کنترل به شیوه تصادفی جایگزین شدند. پیش آزمون از هر دو گروه به عمل آمد. گروه آزمایش به مدت ۱۶ جلسه ۵/۱ ساعته، هفتهای یک بار در برنامه تغییر نگرش نسبت به مصرف مواد مخدر شرکت نموده و سپس پس آزمون از هر دو گروه انجام شد. پردازش آماری در این مرحله گویای اثر بخشی برنامه تغییر نگرش نسبت به مصرف مواد مخدر بوده است. بنابر یافتههای این پژوهش و با توجه به اینکه در این پژوهش رابطه معناداری میان تفکر خلاق و نگرش به مصرف مواد مخدر مشاهده نشد، پیشنهاد میشود در این زمینه پژوهشهای دیگری انجام شود و با این پژوهش مقایسه شود. افزون بر این، پیشنهاد میشود برنامه مبتنی بر مدل این پژوهش در جامعههای دیگر هم اجرا و نتایج آنها با این پژوهش مقایسه شود. از طرفی با توجه به اهمیت نگرش به مصرف مواد مخدر در امر پیشگیری، پیشنهاد میشود این برنامه در طی دوران تحصیلی دبیرستان برای دانشآموزان در کنار واحدهای درسی گنجانده شود.
کلیدواژهها: فلسفه برای کودکان، هوش هیجانی، مدل معادلات ساختاری، نگرش به مصرف مواد مخدر